Pobiedno

Pierwsza wzmianka o Pobiednie pojawia się w 1361 roku i brzmi „a Pobedna” w tym roku mija 660 lat, od tej daty. W 1377 roku, Książe Władysław Opolczyk nadaje ziemie zwaną Pysarzowicze obecnie Pisarowce, Jaśkowi Puskowskiemu z Pustkowa, syn jego Flotko, tworzy linię Pobiedzińskich herbu „Gryf” syn jego Leonard piastuje urząd wojskiego sanockiego, pełnił też urząd arbitra sądowego, pozyskuje zaufanie króla, który powołuje go na swego komisarza do „rozstrzygania spraw trudnych”. Leonard Pobiedziński jest już właścicielem okolicznych wsi. Ród ten utrzymuje Pobiedno z przyległościami do początku XVII wieku. Następni właściciele to: od 1639 roku Drohojowscy, w 1677 roku bracia Leszczyńscy, a w XVIII wieku Ossolińscy, następnie Morawscy. W okresie międzywojennym Truskolascy i Bielawscy. Następnym właścicielem dworu został profesor, doktor Józef Tomkiewicz z rodziną. 

W wieku XVI w Pobiednie był młyn o jednym kole, kuźnia oraz karczma z browarem. Pierwsza wzmianka o cerkwi w Pobiednie pochodzi z roku 1552. Cerkiew pod wezwaniem – Podwyższenia Krzyża Świętego – spłonęła w roku 1830. Część mieszkańców przyjęła obrządek łaciński, bo w Pobiednie był kościół. Wspominają o tym akta kościelne z roku 1529. Szesnastoletnia Magdalena Pobiedzińska poślubiła Marcina Krowickiego proboszcza 
z Sadowej Wiszni (obecnie Ukraina). Po ślubie w 1550 roku z Magdaleną zamienił Kościół na Zbór Protestancki. Krowicki student Wittenbergi w 1555 roku zabiegał w sejmie na rzecz unii wszystkich protestantów w Polsce. Dzięki braciom Leszczyńskim Kościół został przywrócony mieszańcom Pobiedna. Wracając do bliższych czasów to w XIX wieku liczba mieszkańców wynosiła 476 osób. Natomiast dwór został spalony 1914 roku i nieodbudowany, funkcję mieszkalną przejął parterowy budynek osłoniony starodrzewem. 
Spokój ludzi i dobytek niszczy I wojna światowa, co z trudem zostało odbudowane. Ponownie dzieła zniszczenia dokonała II wojna światowa. Naród dotknięty jej niszczycielską siłą dźwiga się do normalności. Spokój jednak nie jest dany, po wojnie Ukraińska Armia Powstańcza tzw. „UPA” pali Pobiedno to, co cudem ocalało po wojnie, ginie w płomieniach. Gehenna zdaje się nie mieć końca, ale życie toczy się dalej. Mobilizacja, odbudowa i siła ludzkiej woli czyni wiele. Dzieci uczą się w domu prywatnym u Kamieńskich później w poniemieckim baraku, następnie już w siedmioklasowej szkole w dworku w Markowcach. Wieś buduje drewniany budynek, który mieści sklep, świetlicę i salę taneczną ze sceną, na której wystawiano przedstawienia. Niestety pożar zniszczył go doszczętnie. Grupa ludzi nieustająco dąży do rozwoju Pobiedna i te osoby mobilizują mieszkańców do pomocy, wnet powstaje piękny budynek szkolny. Następna inwestycja to Dom Ludowy, który mieści przychodnię lekarską i przedszkole. Aktywność społeczeństwa nie maleje, przy pomocy władz gminnych i pozyskaniu środków w 100-lecie Ochotniczej Straży Pożarnej zostaje oddana remiza z nowoczesnym sprzętem. Dużą pomoc otrzymał Kościół parafialny od Księdza Infułata Piotra Adamskiego fundując do kościoła organy, dzwony i wspierając wszystkie inne prace finansowe. 
Pobiedno – to obecnie piękne ukwiecone domy to drogi asfaltowe i widoczny dostatek tylko w pamięci starszych osób pozostały domy pod strzechą, konny wóź wiozący do pożaru ręczną pompę tzw. „sikawkę” czy rozmiękłe po deszczu drogi wiejskie oraz dzieci  w deszczu czy w mrozie wracające pieszo ze szkoły z Markowiec. Pobiedno to wioska otoczona wzgórzami, zatopiona w zielni. Przepiękną rozległą panoramę można oglądać z najwyższego punktu nad wsią, ze wzgórza zwanego „Brzeźnik”.

  Halina Urban